John McLaughlin - legenda jazzowej gitary, współtwórca kultowych formacji The Mahavishnu Orchestra i Shakti, muzyk zespołów Milesa Davisa, Ala Di Meoli, Santany, Paco De Lucii, Alexisa Kornera. John Mc Laughlin, Chick Corea, Al Di Meola, Joe Zawinul, a zwłaszcza kultowe dzisiaj formacje Return To Forever, Weather Report i The Mahavishnu Orchestra stały się hasłami wokół których twórczość McLaughlina jest najważniejszą cezurą a sam artysta postrzegany jest nie tylko jako genialny gitarzysta i kompozytor, ale przede wszystkim jako najszlachetniejszy, kreatywny innowator szeroko rozumianego jazzu ostatnich kilku dekad.

Pierwsze fascynacje gitarzysty związane były z brytyjskimi korzeniami bluesa oraz inspiracjami czerpanymi wprost z muzyki amerykańskiej a nawet latynoskiej. McLaughlin zauroczony był w równym stopniu muzyką Muddy’ego Watersa, Billa Broonzy’ego i Leadbelly'ego jak i wielkimi gitarzystami jazzu : Django Reinhardtem, Tal Farlowem, Jim Hallemoraz konwencja muzyki Milesa Davisa, i Johna Coltrane’a. Tak rozległe źródła inspiracji znajdą później swe odniesienie w wielu projektach gitarzysty. 

Udział w muzyce Milesa Davisa („In A Silent Way”, „Jack Johnson” „Bitches Brew”) staje się dla McLaughlina nie tylko przepustką w świat jazzu, lecz także inspiracją dla własnych kompozycji. Z autorską grupą The Mahavishnu Orchestra upatruje w rodzącym się fusion - jazzie szansy na wylansowanie własnej koncepcji muzyki. Kwartet Shakti przyniesie potem muzykę Johna ‘Mahavishnu’ McLaughlina w świat hinduskiej ragi oraz egzotycznego instrumentarium. Jako autorskie projekty realizuje nagrania z Carlosem Santaną, Chick’em Coreą, Tonym Williamsem, Stanleyem Clarkiem i Jackiem Bruce'em. W 1978 roku John McLaughlin odnajdzie się w diametralnie odmiennej konwencji: akustycznego gitarowego trio zdominowanego rytmami flamenco, samby, latynoskiej stylistyki. Do swego pomysłu pozyska wspaniałych muzyków (Paco De Lucia, Larry’ego Coryella, później Al Di Meolę). 

Komercyjnym i artystycznym sukcesem okaże się album „Friday Night In San Francisco”. Wspaniałe recenzje zbierają także koncerty i nagrania z hinduskim wirtuozem instrumentów perkusyjnych Trilokiem Gurtu. Natomiast w ciekawej roli pojawia się w grupie Electric 4th Dimension Band : gitarzysta powraca tutaj do koncepcji jazzu elektrycznego, tego znanego doskonale z okresu The Mahavishnu Orchestra, budując brzmienie zawieszone gdzieś między modern jazzem a elektrycznym rockiem.

 

Dzisiaj kariera brytyjskiego gitarzysty toczy się artystycznym i konsekwentnym rytmem. Choć fascynował się bluesem i nowymi formami rocka, to estetyka ta okazała się dla McLaughlina zbyt ludyczna. Niemniej takie pojmowanie sztuki stanowiło doskonałą trampolinę dla zainteresowania się światem awangardowego rocka i nowoczesnego jazzu. Może właśnie dlatego należy do najbardziej podziwianych twórców jazzu a jego nazwisko wymienia się, gdy mowa o innowacjach ery jazz-rocka oraz fusion epoki Milesa Davisa.

© Dionizy Piątkowski

autor polskiej Encyklopedii Jazzu