Miles Davis – wybitny trębacz, kompozytor, innowator i twórca nowoczesnego jazzu, artysta dla którego idom „jazz” przestał istnieć jako forma, koncepcja, wyzwanie. ”Michael Jackson jest jazzem” – kwitował pytania o istotę jazzu. Może właśnie dlatego przez prawie sześć dekad pozostawał artystą, bez którego w jazzie nie mogło wydarzyć się nic nowego. Nie zasklepił się tak jak inni wielcy w jednym stworzonym przez siebie stylu. Zawsze był w awangardzie stylistycznych zmian, rewolt brzmień, koncepcji oraz swoistych, jazzowych mód.

 

W okresie współpracy z Charlie’m Parkerem sugerował ,,Birdowi'' odejście od impulsywności bopu. Takie nowatorskie pojmowanie jazzu doprowadziło Milesa do przełomowych dla muzyki nagrań cool i współpracy z wybitnym aranżerem Gilem Evansem. Słynne kwintety i sekstety Milesa Davisa tworzone z udziałem wybitnych saksofonistów takich jak John Coltrane, Sonny Rollins czy Julian Cannonball Adderley, stały się niedoścignionymi wzorcami modern jazzu. Nie bez powodu flagowy album „Kind Of Blue” jest syntezą tego wszystkiego, co najpiękniej przekazano muzyką w całej historii nowoczesnego jazzu i jest dzisiaj najpopularniejszym albumem tej muzyki. Kwintet, który tworzyli muzycy młodego pokolenia: saksofonista Wayne Shorter, perkusista Tony Williams, basista Ron Carter i pianista Herbie Hancock stał się dla Milesa Davisa forpocztą kolejnych stylistycznych rewolt, a zrealizowane albumy kwintetu zostały uznane przez historyków jazzu za przełomowe i najważniejsze nagrania jazzu lat sześćdziesiątych. Odtąd trębacz zaczął przemycać do swojej muzyki elementy rocka oraz coraz modniejszej elektroniki: interesowało go połączenie rockowych rytmów i brzmień ze złożonością i przestrzennością improwizacji jazzowej. Dla nowej koncepcji otoczył się nie tylko elektronicznym instrumentarium, ale dobrał także znamienitych muzyków (pianiści Herbie Hancock, Chick Corea, Keith Jarrett i Joe Zawinul, gitarzysta John McLaughlin, basista Dave Holland oraz perkusiści Airto Moreira i Billy Cobham). Album „Bitches Brew" stał się swego rodzaju manifestacją nadchodzącego electric jazzu i koncepcji „fusion”, która zawładnęła jazzem przez kolejne dekady. 

 

Miles Davis jest jednym z nielicznych jazzmanów, dla których określenie geniusz jest adekwatnym odniesieniem dla artystycznego dorobku. Należał do najbardziej porywających i sugestywnych solistów w całej historii jazzu, obdarzony był niebywałą charyzmą i intuicją, dzięki którym potrafił wyławiać największe talenty do swoich zespołów i kreować – już wspólnie – nowatorskie koncepcje. Ekscentryczność i geniusz Milesa Davisa precyzyjnie wmontowana w jazz współczesny postawiła zatem artystę w pozycji wybitnego jazzmana, kompozytora, aranżera, lidera i wreszcie jazzowego symbolu.

© Dionizy Piątkowski

autor polskiej Encyklopedii Jazzu